အထူးများ
ငယ်ရွယ်သူများတွင် အူမကြီးကင်ဆာ ဖြစ်ပွားမှုနှုန်းသည် တစ်နှစ်လျှင် ၂ ရာခိုင်နှုန်း တိုးလာပါသည်။ Cancer and Leukemia Group B (Alliance)/SWOG 2 ဟုခေါ်သော လေ့လာမှုကြီးတစ်ခုတွင် စာရင်းသွင်းထားသော ကင်ဆာနှင့်သွေးကင်ဆာအုပ်စု B (Alliance)/SWOG 1171 လေ့လာမှုတွင် စာရင်းသွင်းထားသော အူမကြီးကင်ဆာလူနာ ၁၁၇၁ ဦးထံမှ ရရှိသော အစားအသောက်အချက်အလက်ကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်းဖြင့် နေ့စဉ် ကော်ဖီခွက်အနည်းငယ် (ကဖင်းဓာတ်ကြွယ်ဝသော သို့မဟုတ်၊ ကဖင်းဓာတ်ပါသော) အသက်ရှင်သန်မှု ပိုမိုကောင်းမွန်လာခြင်း၊ သေဆုံးမှု လျော့ကျခြင်းနှင့် ကင်ဆာရောဂါ တိုးတက်မှုတို့နှင့် ဆက်စပ်နေနိုင်သည်။ သို့သော်လည်း ဤအသင်းအဖွဲ့သည် အကြောင်းတရားနှင့် အကျိုးသက်ရောက်မှု ဆက်ဆံရေးမဟုတ်သည့်အပြင် အကြံပြုရန် မလုံလောက်ပါ။ ကော်ဖီ metastatic အူမကြီး/အူမကြီးကင်ဆာလူနာများအတွက်။
ကော်ဖီနှင့်ကဖိန်းဓာတ်
ကော်ဖီ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် လူကြိုက်အများဆုံး သောက်စရာများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ ၎င်းတွင် ကဖိန်းဓာတ်တစ်မျိုးဖြစ်သည့် phytochemical အစိတ်အပိုင်းများစွာ ပါဝင်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ သန်းပေါင်းများစွာသောလူများသည် ကော်ဖီ၊ ဆိုဒါများ၊ အချိုရည်များ၊ လက်ဖက်ရည်၊ ကျန်းမာရေးအချိုရည်များနှင့် ချောကလက်ကဲ့သို့သော ကဖိန်းဓာတ်ပါသော အဖျော်ယမကာများနှင့် အစားအစာများကို နှစ်သက်ကြသည်။ ကဖိန်းဓာတ်သည် ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းနှင့် ရောင်ရမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်သည့် ဂုဏ်သတ္တိများ ရှိသည်ဟု လူသိများသည်။ ကဖင်းဓာတ်သည် တစ်ရှူးများ၏ အင်ဆူလင် အာရုံခံနိုင်စွမ်းကို တိုးစေနိုင်သည်။ Kahweol သည် ကော်ဖီတွင်ပါဝင်သော အခြားအစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး ကင်ဆာရောဂါဖြစ်ပွားမှုကို လျှော့ချပေးနိုင်သည့် ရောင်ရမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်ကာ propoptotic အာနိသင်များရှိသည်။
လွန်ခဲ့သောဆယ်စုနှစ်အနည်းငယ်အတွင်းသုတေသီများသည်ကော်ဖီသောက်ခြင်းနှင့်ကျန်းမာရေးအပေါ်အကျိုးသက်ရောက်မှုကိုနားလည်ရန်စိတ် ၀ င်စားကြသည် ကော်ဖီသောက် ကဖိန်းဓာတ်ပါ ၀ င်မှုသည်ကင်ဆာရောဂါတိုက်ဖျက်ရေးလုပ်ငန်းများတွင်အထောက်အကူပြုနိုင်သည်။ အဆိုပါလေ့လာရေးလေ့လာမှုများအများစုကအများအားဖြင့်၎င်းသည်အန္တရာယ်မကင်းကြောင်းတွေ့ရှိရသည်။
ကင်ဆာရောဂါရှာဖွေပြီးနောက်အစာစားရမည်။
ကင်ဆာနှစ်ခုကတူတာမဟုတ်ဘူး။ လူတိုင်းအတွက်ဘုံအာဟာရလမ်းညွှန်ချက်များကို ကျော်လွန်၍ ယုံကြည်မှုနှင့်အတူအစားအစာနှင့်ဖြည့်စွက်မှုများအကြောင်းကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်ချက်များချပါ။
Colorectal / Colon Cancer အတွက်ကော်ဖီ
အူမကြီးလမ်းကြောင်းကင်ဆာ
အူမကြီးကင်ဆာသည်အမျိုးသားများတွင်တတိယအတွေ့ရအများဆုံးကင်ဆာဖြစ်ပြီးဒုတိယအမျိုးသမီးများတွင်ကင်ဆာရောဂါဖြစ်သည် (ကမ္ဘာ့ကင်ဆာသုတေသနရန်ပုံငွေ) ။ အမျိုးသား ၂၃ ဦး တွင် ၁ ဦး နှင့်အမျိုးသမီး ၂၅ ဦး တွင် ၁ ယောက်မှာအူမကြီးကင်ဆာ (အမေရိကန်ကင်ဆာလူ့အဖွဲ့အစည်း) ကိုဖွံ့ဖြိုးရန်အန္တရာယ်ရှိသည်ဟုယူမှတ်ကြသည်။ အမျိုးသားကင်ဆာအင်စတီကျု၏ဖြစ်ပွားမှုနှုန်းအရ ၂၀၂၀ ခုနှစ်တွင်အမေရိကန်၌အူမကြီးကင်ဆာဖြစ်ပွားမှု ၁,၄၇,၉၅၀ ရှိမည်ဖြစ်ပြီးအူမကြီးကင်ဆာ ၁၀၄,၆၁၀ နှင့်မှန်မှန်ကင်ဆာဖြစ်ပွားမှု ၄၃,၃၄၀ ရှိသည်။ (ရေဗက္ကာ L Siegel et al, CA Cancer J Clin ။ , 1) ထို့အပြင်အူမကြီးကင်ဆာဖြစ်ပွားမှုသည်နှစ် ၅၅ နှစ်အောက်အသက်ငယ်သောအုပ်စုတွင်နှစ်စဉ်ပုံမှန်လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်စိစစ်မှုကြောင့်ဖြစ်ရခြင်းကြောင့်ဖြစ်နိုင်သည်။ ရောဂါလက္ခဏာများကင်းမဲ့ခြင်း၊ ကျန်းမာရေးနှင့်မညီညွတ်သောလူနေမှုပုံစံစသည့်အဆီဓာတ်မြင့်မားသောဖိုင်ဘာအစားအစာများစားသုံးခြင်းစသည်တို့ဖြစ်သည်။ စမ်းသပ်မှုများနှင့်လေ့လာမှုလေ့လာချက်များအရအစားအသောက်နှင့်လူနေမှုပုံစံစသည့်အချက်များနှင့်အူမကြီးကင်ဆာဖြစ်ပွားမှုနှင့်သေဆုံးမှုအကြားဆက်နွယ်မှုကိုအကြံပြုသည်။
အူမကြီးကင်ဆာလူနာများအတွက်ကော်ဖီသောက်ခြင်းသည်ရှင်သန်မှုကိုတိုးတက်စေသည်
ကော်ဖီတွင်အဓိကကျသောအစိတ်အပိုင်းများဖြစ်သောကဖိန်းဓာတ်ပါ ၀ င်သည်။ ၎င်းတွင် antioxidant နှင့်ရောင်ရမ်းခြင်းကိုဆန့်ကျင်သောလှုပ်ရှားမှုများရှိပြီးမကြာခဏသူတို့၏ကင်ဆာရောဂါကိုစစ်ဆေးရန်လေ့လာသည်။ အင်ဆူလင်ကိုခံနိုင်ရည်ရှိခြင်းသည်အူမကြီးကင်ဆာ၏ဆိုးကျိုးများကိုဆိုးကျိုးသက်ရောက်စေသည်။ ကဖိန်းဓာတ်သည်တစ်ရှူးများကိုအင်ဆူလင်၏သက်ရောက်မှုများနှင့်သွေးအင်ဆူလင်အဆင့်ကိုလျှော့ချနိုင်သည့်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေကိုလျှော့ချနိုင်သည်။
လေ့လာမှုများအရကော်ဖီသောက်ခြင်း (ကဖိန်းဓာတ်ကြွယ်ဝသောကဖိန်းဓာတ်ပါသောကော်ဖီ) နှင့်အူမကြီးကင်ဆာရောဂါနှင့်ကင်ဆာရောဂါဖြစ်နိုင်ချေများအကြားဆက်စပ်မှုကိုယခင်ကအကြံပြုခဲ့သည်။ သို့သော်ဤလေ့လာမှုများမှတွေ့ရှိချက်များကိုရောနှောထားသည်။ JAMA ကင်ဆာဂျာနယ်တွင်ထုတ်ဝေသောမကြာသေးမီကပြုလုပ်ခဲ့သောလေ့လာမှုတစ်ခုတွင် Dana-Farber ကင်ဆာအင်စတီကျုနှင့် Boston ရှိဟားဗတ်ဆေးကျောင်းနှင့်အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရှိအခြားတက္ကသိုလ်များမှကော်ဖီသုံးစွဲမှုနှင့်ရောဂါတိုးတက်မှုနှင့်သေခြင်းတို့အတွက်ကော်ဖီသုံးစွဲမှုဆက်စပ်မှုကိုအကဲဖြတ်ခဲ့သည် အဆင့်မြင့်သို့မဟုတ်သွားကြောင်းအူမကင်ဆာနှင့်အတူလူနာ။ (ခရစ်စတိုဖာ Mackintosh et al, JAMA Oncol ။ , 2020)
အဆိုပါ အကဲဖြတ်ချက်ကို Cancer and Leukemia Group B (Alliance)/SWOG 1171 လေ့လာမှု၊ အဆင့် 59 လက်တွေ့စမ်းသပ်မှုတွင် စာရင်းသွင်းထားသည့် ပျမ်းမျှအသက် 80405 နှစ်ရှိ အမျိုးသားလူနာ 3 ဦးထံမှ အချက်အလက်များအပေါ် အခြေခံ၍ အကဲဖြတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ cetuximab နှင့်/သို့မဟုတ် bevacizumab ဆေးဝါးများကို ယခင်က မကုသရသေးသော၊ ဒေသတွင်းအဆင့်မြင့်သော သို့မဟုတ် ပြင်းထန်သော အူမကြီးကင်ဆာရှိသော လူနာများတွင် စံဓာတုကုထုံးနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါ။ အစားအသောက်စားသုံးမှုဒေတာကို ၂၀၀၅ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၂၇ ရက်မှ ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၁၈ ရက်အထိ လူနာများစာရင်းသွင်းချိန်တွင် ဖြည့်သွင်းသည့် အစားအသောက် အကြိမ်ရေမေးခွန်းလွှာမှ ရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ သုတေသီများသည် ဤအစားအသောက်ဒေတာကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာပြီး ဆက်စပ်ပေးသည် (ကဖင်းဓာတ်ကြွယ်ဝသော အချက်အလက်လည်း ပါဝင်သည်။ ကော်ဖီ သို့မဟုတ် ကဖင်းဓာတ်ပါသော ကော်ဖီသောက်သုံးခြင်း) ကင်ဆာကုသမှုသင်တန်းကာလအတွင်း ရလဒ်များနှင့်အတူ ၂၀၁၈ ခုနှစ်၊ မေလ ၁ ရက်မှ သြဂုတ် ၃၁ ရက်အထိ။
လေ့လာမှုတစ်ခုအရတစ်နေ့လျှင်တစ်ခွက်မျှပင်လျှင်ကင်ဆာဖြစ်ပွားမှုနှုန်းနှင့်သေဆုံးနိုင်ခြေကိုလျော့နည်းစေသည်။ တစ်နေ့လျှင်ကော်ဖီ ၂ ခွက်မှ ၃ ခွက်သောက်သောသင်တန်းသားများသည်ကော်ဖီမသောက်သူများနှင့်နှိုင်းယှဉ်လျှင်သေဆုံးနိုင်ခြေနည်းကြောင်းလေ့လာမှုကတွေ့ရှိခဲ့သည်။ ထို့အပြင်တစ်နေ့လျှင်ခွက်လေးခွက်ထက် ပို၍ သောက်သောသူတို့သည် ၃၆% တိုးလာခြင်းနှင့်ယေဘူယျအားဖြင့်ရှင်သန်မှုတိုးလာခြင်းနှင့် ၂၂% သည်တိုးတက်မှုကင်းလွတ်သောရှင်သန်မှုနှုန်းထက်တိုးလာကြောင်းကော်ဖီမသောက်သူများနှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါကသုတေသီများတွေ့ရှိခဲ့ကြသည်။ အူမကြီးကင်ဆာရောဂါအပေါ်အကျိုးကျေးဇူးများကိုကဖိန်းဓာတ်ကြွယ်ဝသောနှင့်ကဖိန်းဓာတ်ပါသောကော်ဖီနှစ်မျိုးလုံးတွင်တွေ့ရှိခဲ့သည်။
ကောက်ချက်
ငယ်ရွယ်သောအုပ်စုတွင် အူမကြီးကင်ဆာဖြစ်ပွားမှုနှုန်းသည် တစ်နှစ်လျှင် 2% တိုးလာသည်နှင့်အမျှ၊ သုတေသီများသည် အဆိုပါလူနာများတွင် ကုသမှုရလဒ်များနှင့် အသက်ရှင်သန်မှုတိုးတက်စေရန်အတွက် အထောက်အကူဖြစ်စေရန် သဘာဝကုထုံးများကို ရှာဖွေလျက်ရှိသည်။ ဤစူးစမ်းလေ့လာမှုမှ တွေ့ရှိချက်များသည် ကော်ဖီသောက်သုံးခြင်းနှင့် ရှင်သန်ခြင်းကြားတွင် အပြုသဘောဆောင်သော ဆက်နွယ်မှုကို ထင်ရှားစွာ ဖြစ်ပေါ်စေပြီး ပြင်းထန်သော သို့မဟုတ် ပြင်းထန်သော အူမကြီး/အူမကြီးကင်ဆာ လူနာများတွင် ရောဂါဖြစ်ပွားမှုနှင့် သေဆုံးနိုင်ခြေကို လျော့ကျစေပါသည်။ သို့သော်လည်း ဤဆက်စပ်မှုကို အကြောင်းတရားနှင့် အကျိုးသက်ရောက်မှု ဆက်စပ်မှုအဖြစ် မယူဆသင့်ဘဲ ပျံ့နှံ့နေသော အူမကြီး/အူမကြီးကင်ဆာလူနာများအတွက် ကော်ဖီကို အကြံပြုရန် မလုံလောက်ပါ။ သုတေသီများသည် အရင်းခံ ဇီဝဗေဒဆိုင်ရာ ယန္တရားများကို ဖော်ထုတ်ရန် နောက်ထပ် သုတေသနပြုမှုများကိုလည်း အကြံပြုခဲ့သည်။ အိပ်စက်ခြင်းအလေ့အထ၊ အလုပ်အကိုင်၊ သီးသန့်လေ့ကျင့်ခန်းနှင့် မသက်ဆိုင်သော ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှု၊ သို့မဟုတ် အူမကြီးကင်ဆာရောဂါရှာဖွေပြီးနောက် ကော်ဖီသောက်သုံးမှု ပြောင်းလဲခြင်းစသည့် စမ်းသပ်မှုတွင် ဖမ်းမမိနိုင်သော အခြားအရေးကြီးသောအချက်များကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားခြင်းကဲ့သို့သော လေ့လာမှု၏ကန့်သတ်ချက်များကို မီးမောင်းထိုးပြထားသည်။ ထို့အပြင် ကင်ဆာကုသစဉ်အတွင်း ကော်ဖီသောက်သော လူနာအများစုသည် ၎င်းတို့၏ရောဂါလက္ခဏာမပြမီတွင် ၎င်းကို သောက်နိုင်ခြေရှိသောကြောင့် အတိအကျမသိနိုင်ပေ။ ကော်ဖီ ကော်ဖီသောက်သူများသည် ပြင်းထန်သောကင်ဆာရောဂါများ ဖြစ်ပေါ်လာခြင်း သို့မဟုတ် ကော်ဖီသည် တက်ကြွသောအကျိတ်များကို တိုက်ရိုက်အကျိုးသက်ရောက်မှုရှိမရှိ၊ မည်သို့ပင်ဆိုစေ ကော်ဖီတစ်ခွက်သောက်ခြင်းသည် အန္တရာယ်ဖြစ်ပုံမပေါ်ဘဲ အူမကြီးကင်ဆာကဲ့သို့ ပြင်းထန်သောကင်ဆာများကို မဖြစ်စေနိုင်ပါ။
သင်မည်သည့်အစားအစာကိုစားသည်နှင့်မည်သည့်အာဟာရဖြည့်စွက်စာသည်သင်ဆုံးဖြတ်ချက်ချသည်။ သင်၏ဆုံးဖြတ်ချက်တွင်ကင်ဆာမျိုးဗီဇပြောင်းလဲမှုများကိုထည့်သွင်းစဉ်းစားသင့်သည်၊ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေသောကုသမှုများနှင့်ဖြည့်စွက်စာများ၊ ဓာတ်မတည့်မှု၊ လူနေမှုပုံစံစတဲ့အချက်အလက်များ၊ ကိုယ်အလေးချိန်၊ အမြင့်နှင့်အလေ့အထများကိုထည့်သွင်းစဉ်းစားသင့်သည်။
addon မှကင်ဆာအတွက်အာဟာရစီစဉ်ခြင်းသည်အင်တာနက်ရှာဖွေမှုများပေါ်တွင်မမူတည်ပါ။ ၎င်းသည်ကျွန်ုပ်တို့၏သိပ္ပံပညာရှင်များနှင့်ဆော့ဖ်ဝဲအင်ဂျင်နီယာများမှအကောင်အထည်ဖော်ထားသောမော်လီကျူးသိပ္ပံကို အခြေခံ၍ သင့်အတွက်ဆုံးဖြတ်ချက်ကိုအလိုအလျောက်ပေးသည်။ ကင်ဆာအရင်းခံအာဟာရအတွက်အစာအာဟာရစီစဉ်မှုအတွက်သင်အရင်းခံဇီဝဓာတုမော်လီကျူးလမ်းကြောင်းများကိုနားလည်ရန်ဂရုမစိုက်သည်ဖြစ်စေဂရုမပြုဘဲဖြစ်စေ၊ ကင်ဆာကိုနားလည်ရန်လိုအပ်သည်။
ကင်ဆာအမည်၊ မျိုးရိုးဗီဇပြောင်းလဲမှု၊ ဆက်လက်ကုသမှုများနှင့်ဖြည့်စွက်စာများ၊ ဓာတ်မတည့်မှု၊ အလေ့အထများ၊ လူနေမှုပုံစံ၊ အသက်အုပ်စုနှင့်ကျားမအကြောင်းမေးခွန်းများကိုဖြေခြင်းဖြင့်သင်၏အာဟာရအစီအစဉ်ကိုယခုစတင်ပါ။
ကင်ဆာအတွက် စိတ်ကြိုက် အာဟာရ။
ကင်ဆာသည် အချိန်နှင့်အမျှ ပြောင်းလဲနေသည်။ ကင်ဆာရောဂါလက္ခဏာများ၊ ကုသမှုများ၊ နေထိုင်မှုပုံစံ၊ အစားအစာနှစ်သက်မှုများ၊ ဓာတ်မတည့်မှုနှင့် အခြားအချက်များအပေါ် အခြေခံ၍ သင်၏အာဟာရကို စိတ်ကြိုက်ပြင်ဆင်ပြီး ပြင်ဆင်ပါ။
ကင်ဆာလူနာများသည်များသောအားဖြင့်ကွဲပြားခြားနားသောရောဂါများနှင့်ဆက်ဆံရလေ့ရှိသည် ဓါတုဆေးသွင်းကုသခြင်းဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ ၄ င်းတို့သည်သူတို့၏ဘဝအရည်အသွေးကိုအကျိုးသက်ရောက်ပြီးကင်ဆာအတွက်အခြားရွေးချယ်စရာကုထုံးများကိုရှာဖွေသည်။ ယူခြင်း မှန်ကန်သောအစာအာဟာရနှင့်သိပ္ပံနည်းကျထည့်သွင်းစဉ်းစားအပေါ်အခြေခံပြီးဖြည့်စွက် (ခန့်မှန်းတွက်ဆခြင်းနှင့်ကျပန်းရွေးချယ်ခြင်းကိုရှောင်ခြင်း) သည်ကင်ဆာနှင့်ကုသမှုနှင့်သက်ဆိုင်သည့်ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများအတွက်အကောင်းဆုံးသဘာဝဆေးဖြစ်သည်။