အထူးများ
ရင်သားကင်ဆာမှလွတ်မြောက်လာသူများတွင်ကင်ဆာရောဂါကုသမှုအပြီးနှစ်အနည်းငယ်အကြာတွင်နှလုံးရောဂါဖြစ်နိုင်ချေပိုမိုများပြားလာသည် (ရေရှည်ဓာတုကုထုံးဘေးထွက်ဆိုးကျိုး) ။ ရင်သားကင်ဆာ လူနာတွေကို ဆိုးကျိုးတွေအကြောင်း ပညာပေးရမယ်။ ကင်ဆာ ဓာတ်ရောင်ခြည် ကုထုံးနှင့် ဓာတုကုထုံးများကဲ့သို့ ကုသမှုများသည် ၎င်းတို့၏ နှလုံးသွေးကြောကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေနိုင်သည်။
ရင်သားကင်ဆာသည် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်တွင်အမျိုးသမီးများတွင်ကင်ဆာရောဂါကြောင့်သေဆုံးမှု၏ဒုတိယအကြီးဆုံးအကြောင်းအရင်းဖြစ်သည်ဟုခန့်မှန်းရသည်။ မကြာသေးမီကဆေးကုသမှုများတိုးမြှင့်ခြင်းနှင့်အစောပိုင်းတွေ့ရှိချက်များအရရင်သားကင်ဆာသေဆုံးမှုနှုန်းသည် ၁၉၈၉ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၇ ခုနှစ်အတွင်း ၄၀% အထိကျဆင်းသွားပြီး၊ - ကာလရှည်ကင်ဆာရောဂါမှလွတ်မြောက်လာသူများ (American Cancer Society, 2020) ။ မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူကွဲပြားခြားနားသောလေ့လာမှုများကကန ဦး ရောဂါရှာဖွေခြင်းနှင့်ကုသမှုအပြီးနှစ်အတန်ကြာသည့်တိုင်ကင်ဆာရောဂါဖြင့်အသက်ဆက်ရှင်သန်နိုင်သည့်အသက်အန္တရာယ်ရှိသည့်ရောဂါများကိုကုသမှုနှင့်ဆက်နွယ်သောရောဂါများကိုတိုးပွားစေနိုင်သည်။ ယခင်က radiotherapy သို့မဟုတ်ဓါတုဆေးသွင်းကုသမှုဖြင့်ကုသခဲ့ကြသောရင်သားကင်ဆာလူနာများ / အသက်ရှင်ကျန်ရစ်သူများ၏သိသိသာသာသေဆုံးမှုများကိုအထောက်အကူပြုသည့်နှလုံးရောဂါနှင့် cerebrovascular ရောဂါများကဲ့သို့သောကင်ဆာမဟုတ်သောရောဂါများကိုသက်သေပြနေသည်။Bansod S et al, ရင်သားကင်ဆာ Res ကုသမှု။ 2020; Ahmed ကအမ် Afifi et al, ကင်ဆာ, 2020).
ကင်ဆာရောဂါရှာဖွေပြီးနောက်အစာစားရမည်။
ကင်ဆာနှစ်ခုကတူတာမဟုတ်ဘူး။ လူတိုင်းအတွက်ဘုံအာဟာရလမ်းညွှန်ချက်များကို ကျော်လွန်၍ ယုံကြည်မှုနှင့်အတူအစားအစာနှင့်ဖြည့်စွက်မှုများအကြောင်းကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်ချက်များချပါ။
ရင်သားကင်ဆာမှလွတ်မြောက်လာသူများတွင်နှလုံးရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေမြင့်တက်မှုကိုမီးမောင်းထိုးပြသည့်လေ့လာမှုများ
ရင်သား အရေအတွက် များလာတယ်။ ကင်ဆာ အသက်ရှင်ကျန်ရစ်သူများ၊ SMARTSHIP Group (Study of Multi-Disciplinary Teamwork for Breast Cancer Survivorship) မှ ကိုရီးယားသုတေသီများသည် အသက်ရှင်ကျန်ခဲ့သော ရင်သားကင်ဆာဝေဒနာရှင်များတွင် ဖြစ်ပွားမှုအကြိမ်ရေနှင့် ဆက်စပ်နေသော အန္တရာယ်အချက်များကို စစ်ဆေးရန် နိုင်ငံတစ်ဝှမ်းတွင် နောက်ကြောင်းပြန်လေ့လာမှုကို ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ကင်ဆာရောဂါရှာဖွေတွေ့ရှိပြီး ၂ နှစ်ကျော်အကြာ (Lee J ကို et al, ကင်ဆာ, 2020) ။ နှလုံးရောဂါသည်ခန္ဓာကိုယ်ပတ် ၀ န်းကျင်ကိုသွေးကောင်းကောင်းမဖြည့်ဆည်းနိုင်သည့်အခါနာတာရှည်ရောဂါဖြစ်သည်။ တောင်ကိုရီးယားအမျိုးသားကျန်းမာရေးသတင်းအချက်အလက်ဒေတာဘေ့စ်ဖြင့်ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ၂၀၀၇ ခုနှစ်ဇန်နဝါရီလမှ ၂၀၁၃ ခုနှစ်ဒီဇင်ဘာလအတွင်းရင်သားကင်ဆာဖြစ်ပွားသူ ၉၁,၂၂၇ ယောက်နှင့်ထိန်းချုပ်မှု ၂၇၃,၆၈၁ ဦး မှအချက်အလက်များပါဝင်သည်။ သုတေသီများကရင်သားကင်ဆာတွင်နှလုံးရောဂါဖြစ်ပွားမှုအန္တရာယ်ပိုမိုများပြားကြောင်းသုတေသီများကတွေ့ရှိခဲ့သည်။ အသက်ရှင်ကျန်ရစ်သူများ၊ အထူးသဖြင့်ထိန်းချုပ်မှုများထက်အသက် ၅၀ နှစ်အောက်အသက်ငယ်သောအသက်မသေရှင်ကျန်သူများအတွက်ဖြစ်သည်။ ယခင်က anthracyclines (epirubicin သို့မဟုတ် doxorubicin) နှင့် taxane (docetaxel သို့မဟုတ် paclitaxel) ကဲ့သို့သောဓာတုကုထုံးဆေးများဖြင့်ကုသခဲ့ဖူးသောကင်ဆာရောဂါရှင်များသည်နှလုံးရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေမြင့်မားကြောင်းတွေ့ရှိခဲ့ကြသည်။Lee J ကို et al, ကင်ဆာ, 2020).
Paulista State University (UNESP) မှ Sao Paulo မှဘရာဇီးလ်မှသုတေသီများထုတ်ဝေသောအခြားလေ့လာမှုတစ်ခုအရသူမသည်မီးမွှေးအားရင်သားအကျိတ် ၉၆ ခုနှင့်နှိုင်းယှဉ်ခဲ့သည်။ ကင်ဆာအသက်ရှင်ကျန်ရစ်သူများ ရင်သားကင်ဆာကင်ဆာမသေဘဲကျန်ရစ်သူများ၏နှလုံးပြproblemsနာများကိုအကဲဖြတ်ရန်ရင်သားကင်ဆာမရှိသော ၁၉၂ အမျိုးသမီးများနှင့်ပေါင်းပြီး ၄၅ နှစ်ကျော်အသက် ၄၅ နှစ်ကျော်သူများဖြစ်သည်။ သုတေသီများကလေ့လာတွေ့ရှိချက်အရရင်သားကင်ဆာမှလွတ်မြောက်လာသောအမျိုးသမီးများအနေဖြင့်နှလုံးရောဂါဖြစ်နိုင်ချေရှိသောအချက်များနှင့်ရင်သားကင်ဆာဖြစ်ပွားခြင်းမရှိသောကိုယ်ဝန်ဆောင်အမျိုးသမီးများနှင့်နှိုင်းယှဉ်လျှင်ဝမ်းဗိုက်အဝလွန်ခြင်းကိုပိုမိုအားကောင်းစေကြောင်းတွေ့ရှိခဲ့သည်။Buttros DAB et al, သွေးဆုံး, 2019).
ဒေါက်တာ Carolyn Larsel နှင့်ယူနိုက်တက်စတိတ်၊ Rochester ရှိ Mayo Clinic ဆေးခန်းမှထုတ်ဝေသောလေ့လာမှုတစ်ခုအရရင်သားကင်ဆာ ၉၀၀+ သို့မဟုတ်အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ MN, Olmsted ကောင်တီမှ Lymphoma လူနာများအား အခြေခံ၍ ရင်သားကင်ဆာနှင့် Lymphoma လူနာများမှာသိသိသာသာရှိသည်ဟုတွေ့ရှိရသည် နှစ်ပေါင်း ၂၀ အထိဆက်ရှိနေသည့်ရောဂါ၏ပထမနှစ်အပြီး၌နှလုံးရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေမြင့်တက်လာသည်။ ထို့အပြင် Doxorubicin ဖြင့်ကုသသောလူနာများသည်အခြားကုသမှုများနှင့်နှိုင်းယှဉ်လျှင်နှလုံးရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေနှစ်ဆရှိသည် (Carolyn Larsen et al, American Cardiology of College of Journal, မတ်လ ၂၀၁၈) ။
ဤတွေ့ရှိချက်များသည် အချို့သော ရင်သားကင်ဆာ ကုထုံးများသည် ကုသမှုခံယူပြီး နှစ်အတော်ကြာပင် နှလုံးပြဿနာများ ဖြစ်ပွားနိုင်ချေကို တိုးမြင့်စေနိုင်သည် (ရေရှည် ဓာတုကုထုံး၏ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုး)။ အဓိကအချက်မှာ၊ ရင်သားကင်ဆာလူနာများသည် လက်ရှိကုသမှုများစွာတွင် ၎င်းတို့၏ နှလုံးသွေးကြောကျန်းမာရေးအပေါ် သက်ရောက်နိုင်သည့် ဆိုးကျိုးများအပေါ် အကြံဉာဏ်ပေးရန် လိုအပ်ပါသည်။ ရင်သားကင်ဆာအတွက် အသုံးပြုသည့် အမျိုးမျိုးသော ဓာတုဆေးဝါးများသည် နှလုံးကို အဆိပ်ဖြစ်စေနိုင်ပြီး ဓာတ်ရောင်ခြည်နှင့် အခြားကုသမှုများသည် နှလုံးတစ်သျှူးများကို အမာရွတ်ဖြစ်စေနိုင်ပြီး နောက်ဆုံးတွင် ပြင်းထန်သောနှလုံးပြဿနာများအထိ ဖြစ်စေနိုင်သော်လည်း နှလုံးညှစ်ထုတ်နိုင်စွမ်းကို ကျဆင်းစေသည်။ ထို့ကြောင့် ရင်သားကင်ဆာ ကုသမှု ခံယူနေစဉ်နှင့် အပြီးတွင် ရင်သားကင်ဆာ ဖြစ်ပွားနေသော အမျိုးသမီးများ၏ ယေဘူယျ ကျန်းမာရေးကို အဆက်မပြတ် စောင့်ကြည့်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ ကင်ဆာ နှလုံးရောဂါ လက္ခဏာများကို သတိပြုပါ။
သင်မည်သည့်အစားအစာကိုစားသည်နှင့်မည်သည့်အာဟာရဖြည့်စွက်စာသည်သင်ဆုံးဖြတ်ချက်ချသည်။ သင်၏ဆုံးဖြတ်ချက်တွင်ကင်ဆာမျိုးဗီဇပြောင်းလဲမှုများကိုထည့်သွင်းစဉ်းစားသင့်သည်၊ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေသောကုသမှုများနှင့်ဖြည့်စွက်စာများ၊ ဓာတ်မတည့်မှု၊ လူနေမှုပုံစံစတဲ့အချက်အလက်များ၊ ကိုယ်အလေးချိန်၊ အမြင့်နှင့်အလေ့အထများကိုထည့်သွင်းစဉ်းစားသင့်သည်။
addon မှကင်ဆာအတွက်အာဟာရစီစဉ်ခြင်းသည်အင်တာနက်ရှာဖွေမှုများပေါ်တွင်မမူတည်ပါ။ ၎င်းသည်ကျွန်ုပ်တို့၏သိပ္ပံပညာရှင်များနှင့်ဆော့ဖ်ဝဲအင်ဂျင်နီယာများမှအကောင်အထည်ဖော်ထားသောမော်လီကျူးသိပ္ပံကို အခြေခံ၍ သင့်အတွက်ဆုံးဖြတ်ချက်ကိုအလိုအလျောက်ပေးသည်။ ကင်ဆာအရင်းခံအာဟာရအတွက်အစာအာဟာရစီစဉ်မှုအတွက်သင်အရင်းခံဇီဝဓာတုမော်လီကျူးလမ်းကြောင်းများကိုနားလည်ရန်ဂရုမစိုက်သည်ဖြစ်စေဂရုမပြုဘဲဖြစ်စေ၊ ကင်ဆာကိုနားလည်ရန်လိုအပ်သည်။
ကင်ဆာအမည်၊ မျိုးရိုးဗီဇပြောင်းလဲမှု၊ ဆက်လက်ကုသမှုများနှင့်ဖြည့်စွက်စာများ၊ ဓာတ်မတည့်မှု၊ အလေ့အထများ၊ လူနေမှုပုံစံ၊ အသက်အုပ်စုနှင့်ကျားမအကြောင်းမေးခွန်းများကိုဖြေခြင်းဖြင့်သင်၏အာဟာရအစီအစဉ်ကိုယခုစတင်ပါ။
ကင်ဆာအတွက် စိတ်ကြိုက် အာဟာရ။
ကင်ဆာသည် အချိန်နှင့်အမျှ ပြောင်းလဲနေသည်။ ကင်ဆာရောဂါလက္ခဏာများ၊ ကုသမှုများ၊ နေထိုင်မှုပုံစံ၊ အစားအစာနှစ်သက်မှုများ၊ ဓာတ်မတည့်မှုနှင့် အခြားအချက်များအပေါ် အခြေခံ၍ သင်၏အာဟာရကို စိတ်ကြိုက်ပြင်ဆင်ပြီး ပြင်ဆင်ပါ။
ကင်ဆာလူနာများသည်များသောအားဖြင့်ကွဲပြားခြားနားသောရောဂါများနှင့်ဆက်ဆံရလေ့ရှိသည် ဓါတုဆေးသွင်းကုသခြင်းဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ ၄ င်းတို့သည်သူတို့၏ဘဝအရည်အသွေးကိုအကျိုးသက်ရောက်ပြီးကင်ဆာအတွက်အခြားရွေးချယ်စရာကုထုံးများကိုရှာဖွေသည်။ ယူခြင်း မှန်ကန်သောအစာအာဟာရနှင့်သိပ္ပံနည်းကျထည့်သွင်းစဉ်းစားအပေါ်အခြေခံပြီးဖြည့်စွက် (ခန့်မှန်းတွက်ဆခြင်းနှင့်ကျပန်းရွေးချယ်ခြင်းကိုရှောင်ခြင်း) သည်ကင်ဆာနှင့်ကုသမှုနှင့်သက်ဆိုင်သည့်ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများအတွက်အကောင်းဆုံးသဘာဝဆေးတစ်လက်ဖြစ်သည်။