Highlights
Fərqli tədqiqatların nəticələri göstərir ki, tüstüsüz tütün məmulatlarından istifadə edən insanlar baş və boyun xərçəngi, xüsusilə də ağız xərçəngi, faringeal xərçəng, qırtlaq xərçəngi, yemək borusu xərçəngi daxil olmaqla müxtəlif növ xərçənglər inkişaf etdirmək riski yüksəkdir; və mədəaltı vəzi xərçəngi. Tüstüsüz tütün siqaret çəkən siqaretə daha təhlükəsiz alternativ deyil. Növündən, formasından və qəbul yollarından asılı olmayaraq, bütün tütün məmulatları (tək başına və ya betel yarpağı, areca qoz/betel qozu və sönmüş əhənglə birlikdə) zərərli hesab edilməli və onların istifadəsi riskini azaltmaq üçün qəti şəkildə qadağan edilməlidir. xərçəng.
Tütün istehlakı xərçəngin əsas səbəblərindən biridir. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, tütün istehlakı dünyada hər il 8 milyondan çox insanın ölümünə səbəb olur. Dünyada təxminən 1.3 milyard tütün istifadəçisi var, bunların% 80-dən çoxu aşağı və orta gəlirli ölkələrdə yaşayır. İnsanlar ümumiyyətlə tütün bitkisində mövcud olan yüksək dərəcədə asılılıq yaradan kimyəvi birləşmə olan nikotin üçün tütün məhsullarından istifadə edirlər.
Nikotin xaricində tütün tüstüsü də bir çoxunun DNT-yə zərər verərək xərçəngə yol aça biləcək 7000 kanserojen daxil olmaqla 70-dən çox kimyəvi maddədən ibarətdir. Bu kimyəvi maddələrin bəzilərinə hidrogen siyanür, formaldehid, qurğuşun, arsenik, ammonyak, benzol, karbonmonoksit, nitrosaminlər və polisiklik aromatik karbohidrogenlər (PAH) daxildir. Tütün yarpaqlarında Uran, Polonium-210 və Lead-210 kimi yüksək fosfat gübrələrdən, torpaqdan və havadan əmələ gələn bəzi radioaktiv maddələr də var. Tütün istifadəsi ağciyər, qırtlaq, ağız, qida borusu, boğaz, sidik kisəsi, böyrək, qaraciyər, mədə, mədəaltı vəzi, yoğun bağırsaq, bağırsaq və serviks xərçəngləri ilə yanaşı kəskin miyeloid lösemi də daxil olmaqla bir çox xərçəng növünə səbəb ola bilər.
Bu, tüstüsüz tütün istifadəsinin siqaret və digər tütün məhsullarına nisbətən daha etibarlı bir alternativ olub olmadığı sualına səbəb olur. Gəlin öyrənək!
Tüstüsüz Tütün nədir?
Tüstüsüz tütün və tütün məhsulları, məhsulu yandırmadan ağızdan və ya burun boşluğundan istifadə olunur. Çiğnəmə tütünü, snuff, snus və həll oluna bilən tütün daxil olmaqla bir çox tüstüsüz tütün məhsulları var.
Çeynəmə, şifahi və ya tüpürmək
Bunlar, çeynənən və ya yanaqla saqqızın və ya dişlərin arasına qoyulan və ehtimal ki, ətirli qurudulmuş tütünün boş yarpaqları, tıxacları və ya qıvrımlarıdır və meydana gələn qəhvəyi tüpürcək tüpürülür və ya udulur. Tütündəki nikotin ağız toxumaları ilə əmilir.
Snuff və ya daldırma tütün
Bunlar quru və ya nəm formada satılan incə üyüdülmüş tütündür və aromatlar əlavə edilə bilər. Toz şəklində olan quru nəfəs burun boşluğundan iylənir və ya tənəffüs olunur. Nəmli nəfəs alt dodaq və ya yanaq ilə saqqız arasına qoyulur və nikotin ağızdakı toxumalardan əmilir.
snus
Saqqız və ağız toxumaları arasında tutulan və şirəsi udulan ədviyyat və ya meyvə ilə ətirli nəmli bir snuff növü.
Çözünən tütün
Bunlar ağızda əriyən və tütün şirələrinin tüpürülməsini tələb etməyən ətirli, əridilən, sıxılmış, toz tütündür.
Siqaret, siqar və digər tütün məhsulları kimi, tüstüsüz tütün istifadəsi də nikotin tərkibinə görə asılılıq yaradır.
Tüstüsüz Tütün Məhsullarında Xərçəngə səbəb olan kimyəvi maddələr varmı?
Bir çoxumuz tüstüsüz tütün məmulatlarının siqaret çəkməyə daha təhlükəsiz alternativ olduğuna dair yanlış təsəvvürə sahibik, çünki onlar ağciyərlə əlaqəsi olmaya bilər. xərçəng. Bununla belə, xərçəngə tutulma riski tütün “çəkənlər”lə məhdudlaşmır. Tüstüsüz tütün məmulatlarından istifadə edən insanlar da müxtəlif xərçəng növlərinin inkişafına meyllidirlər. Əslində tütünün təhlükəsiz forması və ya tütündən istifadənin təhlükəsiz səviyyəsi yoxdur.
Tüstüsüz tütün məhsullarında 28 fərqli xərçəngə səbəb olan agent və ya kanserogen var. Bunlardan ən zərərli xərçəngə səbəb olan maddələr tütünə xas nitrosaminlərdir (TSNA). TSNA-lara əlavə olaraq, tüstüsüz tütündə mövcud olan digər kanserogen maddələrə N-nitrosoamino turşuları, uçucu N-nitrosaminlər, uçucu aldehidlər, polinüle aromatik karbohidrogenlər (PAH) və polonium-210 və uranium-235 və -238 kimi radioaktiv maddələr daxildir. (Beynəlxalq Xərçəng Araşdırmaları Agentliyi (IARC), Dünya Səhiyyə Təşkilatı)
Xərçəng diaqnozundan sonra yeyiləcək qidalar!
Eyni iki xərçəng yoxdur. Hər kəs üçün ümumi qidalanma qaydalarından kənara çıxın və inamla qida və əlavələr haqqında fərdi qərarlar verin.
Tüstüsüz tütünlə əlaqəli sağlamlıq təhlükələri
Zərərli kimyəvi maddələrin və kanserogen maddələrin olması səbəbindən tüstüsüz tütün məhsullarının istifadəsi də müxtəlif sağlamlıq problemləri ilə əlaqələndirilir. Bunlardan bəziləri aşağıda verilmişdir:
- Müxtəlif növ xərçəng riski
- Tüstüsüz tütün məhsulları kimi nikotinə daha çox məruz qalma, bir gündə periyodik olaraq edilən tütün siqaretinə nisbətən daha çox istifadə olunur.
- Ürək xəstəlikləri riski
- Saqqız xəstəliklərinə, diş boşluqlarına, diş tökülməsinə, diş ətlərinin çəkilməsinə, dişlərin aşınmasına, ağız qoxusunun alınmasına, köklər ətrafında sümük itkisinə və dişlərin ləkələnməsinə meyllidir.
- Leykoplakiya kimi prekanseroz ağız boşluğu lezyonları
- Bəzi tüstüsüz tütün məhsullarının şəkərə bənzər görünüşləri uşaqları cəlb edə bilər və nikotin zəhərlənməsinə səbəb ola bilər.
Tüstüsüz Tütün İstifadəsi və Xərçəng Riski
Dünyadakı tədqiqatçılar tərəfindən tüstüsüz tütün və xərçəng istifadəsi arasındakı əlaqəni qiymətləndirmək üçün müxtəlif tədqiqatlar və sistematik araşdırmalar aparılmışdır. Bu araşdırmalardan bəzilərinin tapıntıları aşağıda birləşdirilmişdir.
Tüstüsüz Tütün İstifadəsi və Ağızdan Xərçəng riski
- Hindistanın ICMR-Milli Xərçəngin Qarşısının Alınması və Tədqiqatı İnstitutunun tədqiqatçıları, tüstüsüz tütün istifadəsi ilə ağız xərçəngi arasındakı əlaqəni qiymətləndirmək üçün 37-1960-cı illər arasında nəşr olunan 2016 tədqiqatın analizini apardılar. Tədqiqatlar Pubmed, Indmed, EMBASE və Google Scholar verilənlər bazalarında / axtarış motorlarında ədəbiyyat axtarışı yolu ilə əldə edilmişdir. Tədqiqatçılar, tüstüsüz tütün istifadəsinin, xüsusilə Cənub-Şərqi Asiya bölgələrində, Şərqi Aralıq dənizi Bölgələrində və qadın istifadəçiləri arasında ağız xərçəngi riskinin əhəmiyyətli dərəcədə artması ilə əlaqəli olduğunu aşkar etdilər. (Smita Asthana et al, Nikotin Tob Res., 2019)
- Hindistandan olan tədqiqatçılar tərəfindən aparılan 25 tədqiqatın meta-analizində, tüstüsüz tütün istifadəsinin ağız, faringeal, qırtlaq, yemək borusu və mədə xərçənglərində əhəmiyyətli dərəcədə artım ilə əlaqəli olduğunu aşkar etdilər. Ayrıca kişilərlə müqayisədə qadınlarda ağız xərçəngi riskinin daha yüksək olduğunu, ancaq özofagus xərçənginin daha az olduğunu aşkar etdilər. (Dhirendra N Sinha et al, Int J Cancer., 2016)
- Almaniyadakı Leibniz Qarşısının Alma Tədqiqatları və Epidemiologiya İnstitutu və Pakistanın Khyber Tibb Universitetindən olan tədqiqatçılar, müxtəlif formada tüstüsüz tütün istifadəsi ilə ağız xərçəngi riskini qiymətləndirmək üçün 21 nəşrdə sistematik bir araşdırma apardılar. Məlumat Cənubi Asiyada 1984-cü ildən 2013-cü ilə qədər yayımlanan müşahidə tədqiqatları üçün Medline və ISI Web of Knowledge-də ədəbiyyat axtarışı ilə əldə edildi. Tütünün çeynənməsinin və panın tütünlə istifadəsinin ağız xərçəngi riskinin artması ilə əlaqəli olduğunu aşkar etdilər. (Zohaib Khan et al, J Cancer Epidemiol., 2014)
- Avstraliyadakı Griffith Universitetinin tədqiqatçıları tərəfindən hər hansı bir formada oral tüstüsüz tütün, betel quid (tərkibində betel yarpağı, areca qozu / betel qozu və sönmüş əhəng) istifadəsi ilə əlaqəni qiymətləndirmək üçün 15 tədqiqatın meta-analizi aparılmışdır. tütün və areca qozu, Cənubi Asiya və Pasifikdə ağız xərçəngi görülmə tezliyi. Tədqiqatlar Pubmed, CINAHL və Cochrane verilənlər bazalarında 2013-cü ilin iyun ayına qədər ədəbiyyat axtarışı ilə əldə edilmişdir. Tədqiqat zamanı çeynənən tütünün ağız boşluğunun skuamöz hüceyrəli karsinoma riskinin artması ilə əhəmiyyətli dərəcədə əlaqəli olduğu aşkar edilmişdir. Tədqiqat, betel quidinin (tərkibində betel yarpağı, areca qozu / betel qozu və sönmüş əhəng) tütün olmadan istifadəsinin də areca fındığının kanserogenliyinə görə ağız xərçəngi riskinin artması ilə nəticələndiyini aşkar etdi.
Bu tədqiqatların tapıntıları, tüstüsüz tütünün müxtəlif formaları (betel yarpağı, areca qozu / betel qozu və sönmüş əhəng ilə və ya olmadan) istifadəsi ilə ağız xərçəngi riskinin artması arasında güclü bir əlaqə olduğunu göstərir.
Tüstüsüz Tütün İstifadəsi və Baş və Boyun Xərçəng Riski
Şimali Karolina Milli Ətraf Mühit Sağlamlığı Elmləri İnstitutunun tədqiqatçıları Beynəlxalq Baş və Boyun Xərçəng Epidemiologiyasında 11 hadisə və 1981 nəzarəti əhatə edən ağız, faringeal və qırtlaq xərçəngi ilə bağlı 2006 ABŞ-da aparılan tədqiqatların (6,772-8,375) məlumatlarını təhlil etdilər. INHANCE) Konsorsiumu. Onlar aşkar ediblər ki, heç vaxt siqaret çəkməyən, lakin iynədən istifadə edən insanlar baş və boyun xərçəngi, xüsusən də ağız boşluğu xərçəngi riskinin artması ilə güclü şəkildə əlaqələndirilir. xərçəng. Bundan əlavə, onlar tütün çeynəməyin də ağız xərçəngi riskinin artması ilə güclü şəkildə əlaqəli olduğunu tapdılar, baxmayaraq ki, baş və boyun xərçənginin bütün digər sahələri birlikdə qiymətləndirildikdə, əlaqə zəifdir. (Annah B Wyss və digərləri, Am J Epidemiol., 2016)
Tədqiqat, tüstüsüz tütünün baş və boyun xərçəngi, xüsusən də ağız boşluğu xərçəngi riskinin artması ilə əlaqəli ola biləcəyi qənaətinə gəldi, çeynənən tütünlə müqayisədə nəfəs istifadə edərkən daha yüksək risk meydana gətirdi.
Alkoqol və Tütün Çeynəməsi və Baş və Boyun Xərçəng xəstələrində HPV infeksiyası
Hindistandan olan tədqiqatçılar 106 baş və boyundan götürülmüş nümunələrin nəticələrini təhlil ediblər xərçəng yüksək riskli HPV (hr-HPV) infeksiyasını və onun tütün və alkoqol istehlakı da daxil olmaqla həyat tərzi vərdişləri ilə əlaqəsini araşdırmaq üçün Dr. Bhubaneswar Borooah Xərçəng İnstitutunun (BBCI), Regional Xərçəng Mərkəzindən, Guwahati, Hindistanın Baş və Boyun onkologiyası cərrahiyyə şöbəsindən alınan xəstələr . Xəstələr 2011-ci ilin oktyabrından 2013-cü ilin sentyabrına qədər qeydiyyata alınıb. (Rupesh Kumar et al, PLoS One., 2015)
Baş və boyun xərçəngi xəstələrinin% 31.13-də yüksək riskli HPV infeksiyaları aşkar edilmişdir. Tədqiqat spirt istehlakının və tütün çeynəməsinin baş və boyun xərçəngi hallarında hr-HPV infeksiyası riskinin artması ilə əhəmiyyətli dərəcədə əlaqəli olduğunu aşkar etdi. HPV-18 infeksiyası ilə müqayisədə HPV-16-nın tütün çeynəməsi ilə daha əhəmiyyətli dərəcədə əlaqəli olduğunu da əlavə etdilər.
Tüstüsüz Tütün İstifadəsi və Özofagus Xərçəngi Riski
Küveyt Universitetinin tədqiqatçıları tərəfindən edilən bir araşdırmada, areca qozu, betel quid (tərkibində betel yarpağı, areca fındıq / qoz-fındıq və sönmüş əhəng var), ağız qoxusu, siqaret çəkmə və özofagus skuamöz hüceyrə riski arasındakı əlaqəni qiymətləndirdilər. Cənubi Asiyalılarda Karsinoma/Xərçəng. Araşdırmada, Pakistanın Karaçi şəhərində yerləşən 91-ü üçüncü dərəcəli xəstəxanalardan özofagus skuamöz hüceyrəli karsinoma 364 hadisəsindən və 3 uyğun nəzarətdən istifadə edilmişdir.
Apardıqları təhlillərə görə, areka fıstığı, çuğunduru çeynənən (tərkibində çobanyastığı yarpağı, areca fındıq və ya sönmüş əhəng olan) tütünlə, qəlyanaltı çəkən və ya siqaret çəkən insanların özofagus skuamöz hüceyrəli karsinoma / xərçəng riski ilə əlaqəli olduğu təsbit edildi. . Özofagus skuamöz hüceyrəli karsinoma / xərçəng riski, siqaret çəkənlərin yanında, tütünlə birlikdə (çörək yarpağı, areca fındıq / söndürülmüş əhəng ehtiva edən) və ya siqaret çəkənlərdə də artmışdır. snuff daldırma ilə məşğul olurdu. (Saeed Akhtar et al, Eur J Cancer., 2012)
Tüstüsüz Tütün İstifadəsi və Pankreas Xərçəng Riski
ICMR-Milli Xərçəngin Qarşısının Alınması və Araşdırma İnstitutu, Noida və Hindistanın Patna, Preventiv Onkologiya Məktəbinin tədqiqatçıları, tüstüsüz tütünlə müxtəlif xərçəng növlərinin riski arasındakı əlaqəni araşdırdılar. 80-dən 121-ci ilin yanvarına qədər tüstüsüz tütün və xərçənglə əlaqəli araşdırmalara əsaslanan PubMed və Google Scholar verilənlər bazalarında ədəbiyyat axtarışı yolu ilə əldə edilən müxtəlif xərçənglər üçün 1985 risk qiymətləndirməsini əhatə edən 2018 tədqiqatın məlumatlarını istifadə etdilər. (Sanjay Gupta et al, Indian J Med Res., 2018)
Tədqiqat tüstüsüz istifadənin ağız boşluğu, yemək borusu və pankreas xərçəngi riskinin artması ilə əlaqəli olduğunu aşkar etdi; Cənubi-Şərqi Asiya Bölgəsində və Şərqi Aralıq dənizi Bölgəsində ağız və yemək borusu xərçəngi və Avropa Bölgəsində mədəaltı vəz xərçəngi riski ilə.
Nəticə
Müxtəlif tədqiqatlar göstərdi ki, tüstüsüz tütün məmulatlarından istifadə edən insanlarda baş və boyun xərçəngi, xüsusən də ağız boşluğu xərçəngləri də daxil olmaqla müxtəlif növ xərçənglərə tutulma riski yüksəkdir. xərçəng, faringeal xərçəng, qırtlaq xərçəngi, özofagus xərçəngi; və mədəaltı vəzi xərçəngi. Bu, növündən, formasından və qəbul yollarından asılı olmayaraq, bütün tütün məmulatlarının (tək başına və ya betel yarpağı, areca qozu/betel qozu və söndürülmüş lil ilə birlikdə qəbul edilməsindən asılı olmayaraq) zərərli olduğunu və müxtəlif növ xərçəng və digər sağlamlıq problemlərinə səbəb ola biləcəyini sübut edir. Buna görə də, tüstüsüz tütün də daxil olmaqla bütün tütün məmulatlarının istifadəsi qəti şəkildə qadağan edilməlidir.
Hansı qidaları yediyiniz və hansı əlavələri aldığınız, verdiyiniz bir qərardır. Qərarınız xərçəng gen mutasiyalarının, xərçəngin, davam edən müalicə və əlavələrin, hər hansı bir alerjinin, həyat tərzi məlumatlarının, çəkinin, boyun və vərdişlərin nəzərə alınmasını ehtiva etməlidir.
Addondan xərçəng üçün qidalanma planlaması internetdəki axtarışlara əsaslanmır. Alimlərimiz və proqram mühəndislərimiz tərəfindən tətbiq olunan molekulyar elmə əsaslanaraq sizin üçün qərar qəbul etməyi avtomatlaşdırır. Əsas biokimyəvi molekulyar yolları başa düşmək istəməyinizdən asılı olmayaraq - xərçəng üçün qidalanma planlaması üçün anlayış lazımdır.
Xərçəng, genetik mutasiyalar, davam edən müalicə və əlavələr, hər hansı bir alerji, vərdiş, həyat tərzi, yaş qrupu və cinsə aid suallara cavab verərək qidalanma planlamanıza İNDİ başlayın.
Xərçəng üçün fərdi qidalanma!
Xərçəng zamanla dəyişir. Xərçəng əlaməti, müalicə üsulları, həyat tərzi, qida seçimləri, allergiya və digər amillər əsasında qidalanmanızı fərdiləşdirin və dəyişdirin.
Xərçəng xəstələri tez-tez fərqli ilə qarşılaşmalı olurlar kimyəvi terapiyanın yan təsirləri həyat keyfiyyətlərini təsir edən və xərçəngə qarşı alternativ müalicələrə baxan. Alaraq elmi mülahizələrə əsaslanan düzgün qidalanma və əlavələr (təxminlərdən və təsadüfi seçimdən qaçınmaq) xərçəng və müalicə ilə əlaqədar yan təsirlər üçün ən yaxşı təbii vasitədir.